ارزیابی لاین های اینبرد نوترکیب عدس با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به‌منظور تحمل به خشکی 168 لاین اینبرد نوترکیب عدس حاصل از تلاقی رقم هندی L3685 (پر محصول، با عادت رشدی ایستاده و زودرس) به‌عنوان والد مادری و رقم ایرانی قزوین (با عادت رشدی خوابیده و دیررس) به‌عنوان والد پدری، آزمایشی تحت دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی پایان دوره رشد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده­ ها در شرایط فوق نشان داد که بین شرایط و همچنین بین لاین‌های مورد بررسی از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی‌دار (P≤0.01) وجود دارند. معنی‌دار بودن اثر متقابل لاین × شرایط، بیانگر وجود اختلاف در لاین‌ها از نظر عملکرد دانه نسبت به تنش خشکی پایان دوره بود. لاین‌های 160، 125 و 129 در هر دو شرایط به‌عنوان متحمل­ ترین لاین‌ها به خشکی از لحاظ عملکرد دانه شناخته شدند. همبستگی مثبت و معنی‌دار بین شاخص‌های تحمل و عملکرد دانه در شرایط تنش و عدم تنش، بیـانگر برتـری شـاخص‌های STI، MP، HARM و GMP در شنـاسایی لاین‌های متحمل و حساس می ­باشند. بر اساس شاخص‌های فوق لاین‌های 160، 125، 48، 103 و 129 به‌عنوان لاین‌های متحمل شناخته شدند. با توجه به نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، مؤلفه اول و دوم در مجموع 97/8 درصد از تنوع موجود در میان لاین‌ها برای شاخص‌های مقاومت به خشکی را توجیه نمودند. توزیع لاین‌ها در فضای بای پلات وجود تنوع ژنتیکی بین آنها نسبت به تنش خشکی را نشان داد و بر این اساس لاین‌های 160، 125، 48، 129 و 103  به‌عنوان لاین‌های متحمل و با عملکرد بالا شناسایی شدند.